W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie zdrowym modelem odżywiania. Coraz więcej osób eliminuje ze swojego jadłospisu żywność przetworzoną, która pozbawiona jest wielu cennych wartości odżywczych, nie brakuje w niej natomiast syntetycznych dodatków. Niektórzy idą jeszcze dalej, włączając do diety produkty ekologiczne. Czy takie wybory żywieniowe mają korzystny wpływ na zdrowie? I jakie produkty żywnościowe są tak naprawdę eko?

Żywność eko, bio i organic - co się kryje pod tymi pojęciami?

Na sklepowych półkach nie brakuje produktów określanych jako bio czy eko. Producenci żywności odpowiadają na zmieniające się trendy i rosnące zainteresowanie konsumentów zdrową żywnością, oferując produkty ekologiczne. Oczywiście - nie brakuje także takich nieuczciwych producentów, którzy wykorzystują przedrostek „eko” czy „bio”, aby wprowadzić konsumentów w błąd. Okazuje się bowiem, że na miano żywności eko, organic czy bio zasługują wyłącznie produkty, których wysoka jakość potwierdzona jest przez odpowiednie certyfikaty. Oczywiście - lokalne produkty są pozbawione certyfikatów, a mogą być określone jako zdrowe i ekologiczne. Przede wszystkim należy analizować skład produktów, a także uwzględniać zaufane, sprawdzone źródło ich pochodzenia.

W różnych krajach Unii Europejskiej i na całym świecie definicje żywności bio, organic czy eko mogą się nieco różnić. Ich wspólnym mianownikiem jest to, iż odnoszą się one do zrównoważonego rolnictwa ekologicznego, stawiającego na pierwszym miejscu ograniczenie stosowania nawozów czy pestycydów. Tego typu żywność wolna jest od antybiotyków czy GMO, a na każdym etapie produkcji znajduje się z dala od produktów uprawianych/ hodowanych konwencjonalnie. Warto podkreślić, że wspominane rygory produkcyjne nie dotyczą żywności „naturalnej” czy „zdrowej” - takowa nie podlega żadnym regulacjom ani certyfikacji, zatem tego typu określeń można używać w dowolny sposób.

Żywność eko - czym się różni od tej tradycyjnej?

Nie brakuje badań naukowych, które potwierdzają wysokie walory odżywcze żywności ekologicznej. Jedno z takich badań dotyczyło pomidorów z upraw ekologicznych. Oczywista konsekwencją uprawy ekologicznej, pozbawionej nawozów był mniejszy rozmiar pomidorów. Jednocześnie - wykazano, że pomidory ekologiczne wyróżniały się znacznie większą zawartością cennych związków odżywczych:zawartość witaminy C była większa o 55%

• zawartość polifenoli była większa o 139%
• stopień peroksydacji lipidów błon komórkowych zwiększył się o 60%
• znacznie zwiększyła się aktywność dysmutazy ponadtlenkowej

W innym badaniu oceniano walory żywności ekologicznej, oceniając bezpieczeństwo jej spożywania w porównaniu z żywnością konwencjonalną. Dla żywności ekologicznej wykazano następujące wyniki:

• mniejszą zawartość fosforu w żywności
• mniejsze ryzyko zanieczyszczenia pestycydami
• mniejsze ryzyko wyizolowania bakterii antybiotykoopornych

Ponadto w moczu osób spożywających żywność eko stwierdzono mniejszą zawartość pestycydów. Żywność ekologiczna jest ponadto mniej narażona na oddziaływanie toksyn grzybiczych czy kumulowanie się takich metali ciężkich jak kadm.

W mleku krów karmionych paszą organiczną wykazano wyższą nawet o 50% zawartość kwasów tłuszczowych omega 3, wyższa o kilkadziesiąt % była także zawartość omega 3 w mięsie. Ponadto mleko od krów karmionych organiczną paszą zawierało znacznie więcej selenu, jodu, żelaza czy witaminy E.

Wciąż jeszcze brakuje badań klinicznych, które oceniałyby długotrwały wpływ konsumpcji żywności ekologicznej na zdrowie. W badaniach obserwacyjnych dostrzeżono natomiast zależność pomiędzy regularny spożywaniem żywności eko a wypracowaniem zdrowych nawyków żywieniowych. Stwierdzono m. in. większą zawartość warzyw i owoców w diecie, większe spożycie pełnoziarnistych produktów zbożowych i mniejsze spożycie mięsa. Ponadto konsumenci sięgający po żywność ekologiczną są bardziej aktywni fizycznie i rzadziej sięgają po papierosy - a wszystko to pozwala zredukować ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych. Ponadto u dzieci odnotowano niższą częstość występowania alergii i chorób atopowych skóry.

Żywność ekologiczna na pewno stanowi znacznie lepszy wybór niż żywność konwencjonalna. W licznych analizach wykazano wyższą zawartość związków odżywczych, a jednocześnie - mniejszą zawartość rozmaitych zanieczyszczeń (antybiotyki, metale ciężkie, pestycydy). Ponadto dostępne są wyniki badań epidemiologicznych, wskazujących na kształtowanie się pozytywnych wzorców żywieniowych u konsumentów żywności ekologicznej. I wreszcie - dysponujemy nielicznymi badaniami klinicznymi, potwierdzającymi bezpośredni wpływ żywności eko na zdrowie. Nie podlega wątpliwości, że warto wzbogacić codzienną dietę o produkty ekologiczne - to doskonały sposób na wzbogacenie diety o związki odżywcze i sposób na nienaganne samopoczucie, zdrowie i młody wygląd.

Bibiografia: